مدیریت یکپارچه شهری حلقه گم شده پایتخت

 به گزارش سرای نور؛ با گسترش شهرنشینی و پیچیدگی روز به روز شهرها؛ مشکلات متعددی همچون آلودگی هوا، آلودگی های صوتی، تولید انبوه زباله، لزوم دفن زباله های تولیدی، توسعه معابر و آسفالت، فضای سبز، بهداشت، مشکلات فرهنگی و دیگر موارد شهرها را احاطه کرده اند. با توسعه شهرها وظایف شهرداری ها هم در خدمات رسانی توسعه یافته است. طبیعتا اگر برای مدیریت هر مجموعه یک متولی تعینی شود ما شاهد یک نوع انسجام در نحوه مدیریت و همچنین شناخت هرچه بیشتر نقاط قوت و ضعف زیر مجموعه ها می شود.

قوانینی که اجرا نمی‌شود

در شهر اجرایی شدن  بسیاری از قوانین به همت دولت ها برمی گردد. به طور مثال در بخش کاهش آلودگی هوا بسیاری از مصوبات قانونی از سوی قوه مجریه و همچنین پلیس راهور اجرا نمی شود. به طور مثال از اسفندماه ۹۰ تردد هرگونه خودرو در سطح کلانشهرها ممنوع است، این درحالی است که این طرح به شکل درستی اجرا نمی شود.

یکی دیگر از معضلات عدم اجرای خروج خودروهای فرسوده از سطح شهر است. دولت موظف است براساس قانون به ازای هر خودرو وارداتی ۴ خودرو فرسوده و به ازای هر خودرو ساخت داخل یک خودرو فرسوده را از رده خارج کند اما با وجود اخذ عوارض از مصرف کنندگان این مهم تحقق نیافته است.

چندپارگی در مدیریت شهری

یکی از نقایصی که همواره در قوانین شهری مطرح بوده چندپارگی در نحوه مدیریت شهرها به ویژه در کلان شهری همچون تهران است. این چندپارگی موجب شده تا مسئولیت هریک از نهادها نسبت به رخدادهای شهری مشخص نبوده و در هنگام بروز یک حادثه هرکدام تقصیر را بر گردن دیگری بیندازند. به عنوان مثال در شهر تهران بارها و بارها شاهد بودیم که یکی زمین را می‌کند و بعد آسفالت آن خشک نشده یک ارگان دیگر همان منطقه را می‌کند تا کارهایش را پیش ببرد. نمونه بارز دیگر تداخل بارز میان عملکرد هریک از مجموعه هاست. شهرداری تهران در فصل سرد زمستان به منظور رفاه حال کارتن خواب ها، گرمخانه هایی را ایجاد کرده تا هریک پناهگاهی داشته باشند و از آن طرف شاهد هستیم که دولت این گرمخانه ها را پلمب کرده و در مکانی دیگر تاسیس می کند. چنین اقداماتی نه تنها سودی برای مردم و جامعه نداشته بلکه منجر به بیهودگی فعالیت های اقدامی می شود.

لزوم اصلاح قوانین موجود شهری با حمایت های مجلس شورای اسلامی موجب خواهد شد تا مدیریت یکپارچه شهری به عنوان یک سند متقن مسئولیت همه رخدادها و حوادث شهری را به عهده شهرداری تهران قرار دهد. مدیریت یکپارچه شهری در واقع به معنای اتخاذ یک نوع رویکرد سیستمی و کل نگرانه و طراحی سازوکارهایی جهت پیگیری رویکرد مذکور در مدیریت شهر است. عوامل مرتبط با منابع و ابزار قدرت و حاکمیت در موضوع تصمیم‌گیری و سیاستگذاری شامل قوانین و مقررات موجود شهری، زیرساخت‌های اطلاعاتی و ارتباطی و توانمندی مالی مدیریت شهری از جمله عوامل موثر بر عدم یکپارچگی سیاستگذاری در مدیریت شهری هستند که در صورت اصلاح نظام و روابط قدرت میان بازیگران عرصه شهری، امکان یکپارچگی فرایند سیاستگذاری در مدیریت شهر تهران فراهم می‌شود.

در حال حاضر اکثر مشکلات شهری به این دلیل بوجود آمده که هریک از نهادهای مسئول همچون سازمان آب و فاضلاب، آموزش و پرورش، شهرداری و… در شهر بر اساس شیوه و متد خویش فعال بوده و هر یک مرکز دستور نمی گیرند. در صورت تصویب طرح مدیریت یکپارچه شهری توسط مجلس و اجرای آن توسط نهادهای اجتماعی همچون شهرداری ها شاهد نوعی همگرایی هرچه بیشتر میان همه نهادهای مسئول در شهر تهران خواهیم بود. از آن جایی که کلان شهری همچون تهران به مثابه یک دولت کوچک بوده، لزوم مدیریت واحد در این کلان شهر موجب بهره برداری صحیح از منابع و همچنین پاسخگویی یک نهاد در برابر همه حوادث و یا مسائل شهری خواهد شد. مساله مدیریت یکپارچه شهری بارها توسط شهردار تهران در سخنرانی های مختلف مطرح گردیده و حتی در صحن علنی مجلس به لزوم تصویب این قانون شهری اشاره می نماید. باید منتظر ماند و دید که نمایندگان مجلس چه اقداماتی نسبت به مدیریت شهری صورت خواهند داد.

منبع:مهر