دو رویکرد اساسی دستگاه‌ها پیرامون اقتصاد مقاومتی/ قوانین دانش بنیان دور زده می‌شود

اقتصاد مقاومتی و به دنبال آن اقتصاد دانش‌بنیان بحثی است که چندین سال است مورد تاکید مقام معظم رهبری واقع شده و امسال این موضوع با تاکید بر اقدام و عمل به عنوان نام سال از سوی ولایت فقیه مطرح شد تا دستگاه‌ها و نهادهای کشوری بیشتر از قبل در این زمینه فعال شوند و این موضوع به عمل بینجامد.

دستگاه‌های مختلف کشور برای عمل به اقتصاد مقاومتی از نخستین روزهای سال برنامه‌ها و در پی آن اقدامات مختلف خود را آغاز کرده‌اند تا زمان برای عمل به تاکید مقام معظم رهبری از دست نرود.

در این زمینه سازمان بسیج علمی کشور نیز برنامه‌ریزی‌های خود را با جدیت بیشتر نسبت به سال‌های گذشته آغاز کرده است که پیرامون برنامه‌های این سازمان و به طور کلی چگونگی تحقق اقتصاد مقاومتی با حسین قدیانی رئیس سازمان بسیج علمی کشور گفت‌وگویی داشته‌ایم.

* ضرورت انجام دو رویکرد اساسی برای عمل و اقدام پیرامون اقتصاد مقاومتی

فارس: با توجه به اینکه اقتصاد مقاومتی سال‌های گذشته نیز مطرح شده بود ولی در عمل به موفقیت چندانی نرسیدیم، امسال برای عمل و اقدام در زمینه اقتصاد مقاومتی چگونه باید برنامه‌ریزی شود؟

قدیانی: پیرامون اقتصاد مقاومتی باید دو رویکرد اساسی در ملاحظات دستگاه‌ها داشته باشیم، به طوریکه باید در حوزه فرهنگی و فنی و کارکردی فعال شویم.

در حوزه فرهنگی دو اتفاق باید رقم بخورد اول اینکه باید فرهنگ اقتصاد مقاومتی و باور این موضوع که ما می‌توانیم در مسئولان و جامعه ایجاد شود البته ما این مسئله را بارها ثابت کردیم ولی باید فرهنگ آن نیز در تمام شئون فعالیت‌های اقتصادی و نیازهای کشور تسری یابد که بدانیم ما می‌توانیم نیازهای خود را در داخل کشور تامین کنیم.

باید نگاه به داخل به عنوان یک جهت گیری کلی رقم بخورد و از تولیدات داخل حمایت کنیم.

جهت مصرف مصرف کنندگان باید به سمت تولیدات داخلی برود تا بتوانیم در زمینه اقتصادی مقاوم باشیم و نسبت به مباحثی که ادعا می‌شود در حوزه‌های اقتصادی در تحریم و محدودیت هستیم مقاومت کنیم که اگر این مسائل به فرهنگ تبدیل شود می‌توانیم اقتصاد مقاومتی را در جامعه جاری و به یک گفتمان تبدیل کنیم.

فارس: در بحث فنی باید چه برنامه‌هایی داشته باشیم؟

قدیانی: در رابطه با رویکرد دوم که در بحث فنی است باید تمام قوانین و مقررات ما ناظر بر این باشد که به توان داخل و تعامل با دنیای بیرون نگاه داشته باشیم که تولیدات خود را به خارج کشور نیز عرضه کنیم بنابراین نباید سیاست‌های ما تنها بر روی حرف‌ها و شعارها رقم بخورد بلکه باید در حوزه عمل جدی باشیم و به قوانین خوبی که داریم عمل کنیم.

هر جایی که در قانون خلا داریم نیز باید قانون گذاری کنیم و فقط حداقل نیاز خود را از واردات تامین کنیم ولی در حال حاضر بخش عمده واردات ما مورد نیازمان نیست.

باید مشکلات تولید را بررسی کنیم، علل مشکلات ما گاهی قوانینی است که دست و پای تولید ما را بسته است و با این قوانین باعث شدیم دلالی و واردات راحت‌تر اتفاق بیفتد که متولیان امر مانند سیستم تقنینی اجرایی و قضایی باید به طور جدی پای کار باشند.

فارس: برای رفع این مشکلات باید چه اقداماتی داشته باشیم؟

قدیانی: در حال حاضر با تاکیدات مقام معظم رهبری و خواسته‌های ملت در رابطه با اینکه می‌توانند حمایت کنند باید در مسیر عمل گام برداریم.

ما می‌توانیم به شکل‌هایی مانند تشکیل ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی و رصد اطلاعات مربوط به توانایی‌ها و نیازهای کشور کار کنیم تا از واردات بی رویه جلوگیری شده و سیستم تشویقی تولید در کشور تقویت شود.

در این صورت در پایان سال اشتغال ایجاد و تراز تجاری کشور مثبت می‌شود و واردات نیز کاهش می‌یابد.

امروز آمار نادرستی از تراز تجاری کشور ارائه می‌شود به طوریکه بخشی از آمار را ارائه نمی‌دهند و می‌گویند تراز تجاری مثبت است و وقتی در رابطه با علت این آمار سوال می‌کنیم می‌گویند قرار بوده است که غیر از فروش نفت و محصولات نفتی تراز تجاری مثبت باشد ولی گاز را هم در محصولات غیر نفتی محسوب می‌کنند در حالی که بخش عمده‌ای از درآمدهای ما از گاز است و این گونه تراز تجاری را مثبت اعلام می‌کنند در حالی که باید آمار درست ارائه شود و شاهد این باشیم که در فضای واقعی نیازها و توانمندی‌های کشور احصاء شود و رابطه منطقی بین نیازها و توانمندی‌ها ایجاد شود.

فارس: در حال حاضر آمار دقیقی نیز از نیازهای کشور موجود نیست، چه دستگاهی موظف به انجام این کار است؟

قدیانی: مشکل ما در حال حاضر این است که در هیچ کجای کشور آمار دقیقی از توانایی‌ها و حتی نیازهای کشور نیست.

ما پتانسیل بیشتری در دانشگاه‌های خود دارد که باید با نیازها، ارتباط برقرار شود ولی به دلیل عدم وجود اطلاعات بسیار از محصولاتی که می‌توانیم تولید کنیم ولی وارد می‌کنیم از این پتانسیل استفاده نمی‌شود که این مسئله یا به دلیل بی اطلاعی است و یا خیانت.

اگر نگاه ما به درون باشد و نخستین روش روش دانشی باشد و نگاه به دانش داخلی داشته باشیم به سمت تولید پیش می‌رویم و اقتدار ایجاد می‌شود.

اگر در موضوع هسته‌ای گام‌های جدی برداشتیم و پای میز مذاکرات با اقتدار صحبت کردیم به دلیل بحث دانشی بوده بنابراین باید به سمت دانش بنیان برویم.

ما از نظر استعداد و توانایی دانشی اصلا کاستی نداریم ولی قوانین و مقررات لازم برای حمایت از شرکت‌های دانش بنیان وجود ندارد و به محض اینکه شرکت‌های دانش بنیان فعالیت می‌کنند و به بلوغ می‌رسند شرکت‌های خارجی با قیمت‌های پایین‌تر آن‌ها را زمین گیر می‌کنند و قوانین لازم در این زمینه وجود ندارد که باید یک ستاد فرماندهی باشد تا این مسئله را رصد کند.

هم توانایی‌های کشور و هم اقداماتی که دشمن می‌خواهد برای ضربه زدن به ما انجام دهد باید رصد کنیم.

ما از نظر دانشی برای رفع نیازهای کشور بیش از ۹۰ درصد، توانایی داریم و چند درصد باقی مانده را نیز می‌توانیم برطرف کنیم.

البته قوانین خوبی هم داریم ولی بخش عمده آن اجرا نمی‌شود.

قوانین متعددی معطل مانده که اگر همین قوانین خوب اجرا و نظارت شود مشکل حل می‌شود ولی قوانین یا اجرا نمی‌شود یا دور زده می‌شود و نظارتی هم وجود ندارد.

* برنامه‌ریزی سازمان بسیج علمی برای اقدام و عمل پیرامون اقتصاد مقاومتی

فارس: سازمان بسیج علمی برای رفع مشکلات در زمینه اقتصاد مقاومتی و اقتصاد دانش‌بنیان چه اقداماتی صورت داده است؟

قدیانی: ما برای عمل به تاکید مقام معظم رهبری در حوزه اقتصاد مقاومتی از سال گذشته فعالیت داشته‌ایم و به این نتیجه رسیده‌ایم که هیچ اطلاعاتی از توانایی‌ها و نیازها کشور وجود ندارد که پارسال کار را در این زمینه آغاز کردیم و امسال می‌خواهیم ادامه دهیم.

کار ما شامل بخش‌های سخت افزار، مغزافراز، نرم افزار و اطلاعات افزار است که در این چهار بخش نیازها و توانایی‌ها را بررسی می‌کنیم.

نیازها در حوزه‌های مختلف علوم انسانی و تجربی طبقه بندی شده‌اند و براساس اعلام دستگاه‌ها بررسی می‌شود تا ما بتوانیم رابطه منطقی بین شبکه توانمندی‌ها و نیازها برقرار کنیم.

اقتصاد مقاومتی این است که بین توان و نیاز ارتباط برقرار کنیم در حال حاضر کشور داشته‌های زیادی دارد ولی نمی‌داند کجا استفاده کند و نیاز چیست. به طور مثال در کشور آزمایشگاه‌های متعددی وجود دارد که برخی از آن‌ها اطلاعات ندارند یا در دانشگاهی با توجه به اینکه بحث بانک الکترونیک مطرح است یک استاد در این مسئله کار می‌کنند و استاد دیگر نیز در جای دیگری کار می‌کند ولی این ها از مطالعات یکدیگر خبر ندارند.

سیستم بانکی ما به نسبت جهان بسیار ضعیف است بنابراین اگر شبکه دقیقی از توانایی‌ها و نیازها داشته باشیم پتانسیل‌های کشور که به نظر ما بالقوه است و به طور متفرق بالفعل کار می‌کند می‌تواند در خدمت کشور باشد.

ما اطلاعات بخش عمده‌ای از اساتید را از نظر رشته،‌توانمندی و علاقمندی‌ها جمع آوری کرده و برای هر استاد یک پروفایل تهیه کردیم که این کار را برای شرکت‌ها نیز انجام می‌دهیم که در حوزه ساختاری توانمندی‌ها را بشناسیم و نیازهای دستگاه‌ها را بر روی سایتی لحاظ کنیم که این کار براساس موضوع انجام می‌شود.

برآوردمان این است که در ۱۵۰ موضوع با زیرموضوع‌های متعدد این کار را انجام دهیم.

در حال حاضر شرکت‌های دانش بنیان شکل می‌گیرند ولی به دلیل اینکه با بازار هماهنگ نیستند زمین می‌خورند که با جمع‌آوری اطلاعات موردنیاز در زمینه توانمندی‌ها و نیازها می‌توان قوانین حمایتی از این شرکت‌ها را هم منسجم کرده و برای تحقق اقتصاد مقاومتی تلاش کنیم.

منبع:فارس