سرای نور؛
چهارشنبه هفته گذشته بود که بهناز جعفری در نشست خبری سریال «زیر پای مادر» با اهالی رسانه درگیری لفظی پیدا کرد که در نهایت باعث توهین این هنرمند به خبرنگاران شد؛ توهینی که نه تنها با واکنش های مختلفی همراه بود، بلکه باعث شکل گیری کمپین «توهین به اهالی رسانه ممنوع» شد.
در این رابطه مصاحبه ای با امیر ابیلی، منتقد سینما داشتیم که متن کامل آن به شرح زیر است:
«فرهنگ نیوز»: درباره حاشیه های ایجاد شده طی چند روز گذشته و توهین بهناز جعفری به اهالی رسانه صحبت کنید؟
ابیلی: درباره حاشیههای دامنهدار سینماگران و خبرنگاران به نظرم در ابتدا باید از فضای دو قطبی صنفی دور شویم تا بعد بتوانیم نگاه درستی به ماجرا داشته باشیم. طبعا از ما انتظار این است که در این دوقطبی به وجود آمده طرف اهالی رسانه را بگیریم. بله، حتما اکثریت اهالی رسانه قشر زحمتکشی هستند که کار خود را به درستی انجام میدهند اما این را هم نباید از یاد برد که برخی از آنها با پوشش بد و بعضا قلب صحبتها و انتشار پر غلط اخبار و مصاحبهها جای دفاعی از خود باقی نمیگذارند و ممکن است بهانه به حق یک هنرمند برای اعتراض باشند.
اما به نظرم جو اخیر در میان سینماگران در نفی کلیت اهالی رسانه و توهین به آنها از جنس انتقادات درست به سهالانگاری برخی از خبرنگاران نیست و به این دلیل بیشتر حالت توهین به خود گرفته است، نه انتقاد، که ناشی از یک نوع جو دوقطبی مسموم و «نفسکشطلبی» برای ابراز عدم نیاز سینماگران به اهالی رسانه است؛ درحالی که حتما و قطعا سینماگران برای دیده شدن خود و محصولاتشان کاملا وابسته به عموم رسانهها اعم از مکتوب، اینترنتی و رسانههای فعال در شبکههای اجتماعی هستند و اگر حمایت این رسانهها نباشد آنها در بین صدها محصول منتشر شده در روز دچار بایکوت کامل خواهند شد.
اما به نظرم مقصر اصلی توهین به اهالی رسانه در مرتبه اول خود آنها هستند. اهالی رسانه وقتی به جای مستقل بودن و ارتزاق از رسانه خود نقش روابط عمومی و خبرنویس شخصی سینماگران را به عهده میگیرند و برای گرفتن عکس یادگاری با آنها ذوق میکنند طبعا این تصور را در بین سینماگران بهوجود میآورند که اهالی رسانه نیازمند آنها هستند و نه بالعکس.
«فرهنگ نیوز»: برخی از بازیگران توقع شان این است که خبرنگاران نقش ها و بازی های آنها در سریال ها و آثار سینمایی را به جای منتقدان و آن هم در نشست خبری تحلیل کنند، در این زمینه توضیح دهید که چقدر این خواسته از نظر اهالی سینما معقولانه است؟
ابیلی:مسئله این است که در صورت تحلیل هم سینماگران طاقت نقد را ندارند و منظور آنها از تحلیل تمجید صرف و رپرتاژ رسانهای برای نقشی است که هیچ زحمتی برای آن کشیده نشده و تفاوتی با دهها نقش قبلی آن خانم یا اقای بازیگر ندارد. اما از سوی دیگر این را هم باید گفت که باز شدن بیش از حد فضای رسانهای و بیدروپیکر شدن رسانهها با حضور دهها کانال تلگرامی و صفحه ایستاگرامی و سایت شاهد حضور صدها نیروی غیرمتخصص و ناکاربلد در فضای رسانهای هستیم که بیش از آنکه دنبال کار رسانهای مستقل باشند دنبال گرفتن عکس یادگاری با سلبریتیها هستند و شان اهالی رسانه را تا حد زیادی کاهش دادهاند.
«فرهنگ نیوز»: اشاره کردید که خود رسانه ها باعث ایجاد فضای فعلی بین هنرمندان و اهالی رسانه شده اند، در این زمینه بیشتر صحبت کنید؟
ابیلی: اکثریت اهالی رسانه متاسفانه در سالهای اخیر به جای مستقل بودن و ارتزاق از رسانه خود نقش روابط عمومی و خبرنویس شخصی سینماگران را عهدهدار شدهاند و به جای آنکه آنها رویکرد رسانهای را تعیین کنند، خط خود را از خود سینماگران میگیرند و مطابق سلیقه و خوشامد آنها مطلب مینویسند و خبر تنظیم میکنند. همین رویکرد هم باعث ایجاد ذهنیت غلط و توهم سینماگران نسبت به جایگاه و نسبت خود با سینماگران شده است تا جایی که آنها در حال حاضر اجازه هر نوع برخوردی را به خود در مقابل خبرنگاران میدهند. به نظر من راه چاره هم باز در خود اهالی رسانه است و باید خبرنگاران و روزنامهنگاران قدیمی و با سابقه اولا دامن این حرفه را از نیروهای غیرمتخصص و ناکاربلد حفظ کنند و سپس با رویکرد رسانهای درست در مقابل توهینکنندگان جایگاه واقعی رسانه را به آنها گشوزد کنند.
«فرهنگ نیوز»: نقش مسئولان فرهنگی به ویژه مدیران رسانه ملی و ارشاد برای پایان دادن به این مهم که کم کم در حال تبدیل شدن به تقابل اهالی رسانه و هنرمندان است، چیست؟
ابیلی: به نظرم این تقابل ربطی به مدیریت فرهنگی ندارد و ناشی از یک سیکل معیوب است که اساسا با ریشسفیدی مدیران فرهنگی قابل حل نیست. به نظرم خود این دو گروه بصورت طبیعی طبق آن چیزی که در سوال پیشین گفتم باید به نسبت درستی در رفتار با هم برسند.