چرا هیچ‌کس صدای پژوهشگران اکولوژی خزر را نمی‌شنود؟
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» پژوهشكده اكولوژی دريای خزر با نام مركز تحقيقات شيلاتی استان مازندران که از اوايل سال ۱۳۶۶ تاسیس شد، از سال ۱۳۸۱ بر اساس موافقت قطعی وزارت علوم، تحقيقات و...
به گزارش خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «بلاغ» پژوهشكده اكولوژی دريای خزر با نام مركز تحقيقات شيلاتی استان مازندران که از اوايل سال ۱۳۶۶ تاسیس شد، از سال ۱۳۸۱ بر اساس موافقت قطعی وزارت علوم، تحقيقات و فن‌آوری به «پژوهشكده اكولوژی دريای خزر» ارتقا یافت.
این پژوهشکده که بخشی از شبکه بزرگ و مهم شیلاتی کشور در موسسه تحقیقات علوم شیلاتی کشور محسوب می‌شود، دارای ۵ بخش تخصصی (بوم‌شناسی، تكثير و پرورش آبزيان، بیوتکنولوژی دریایی، بيولوژی و ارزیابی ذخایر، بهداشت و بيماری‌های آبزيان)، ۲۲ آزمایشگاه، یک باب كتابخانه با بيش از ۶ هزار جلد كتاب و گزارش‌های تخصصی، يک ايستگاه تحقيقاتی و يك فروند شناور تحقيقاتی (یک‌هزار و۱۰۰ هزار تنی) است؛ این شناور که ویژه پژوهشکده اکولوژی خزر بوده و تنها مرجعی است که زمان صید و گونه مجاز برای صید را تعیین می‌کند و از این طریق مانع از انقراض جمعیت آبزیان می‌شود که نقش محوری در تامین پروتئین، امنیت غذایی و اقتصاد دریا محور و به‌ویژه پیشگیری از بیوتروریسم بر عهده دارد.
اجرای بیش از ۵۰۰ پروژه تحقيقاتی-كاربردی و ارائه بيش از یک‌هزار و ۱۰۰ مقاله علمی در سمينارها و نشريه‌های علمی ملی و بين‌المللی از دیگر اقدامات این پژوهشکده است.
از دیگر خدمات ارزندہ تحقیقاتی پژوهشكده اكولوژی دريای خزر به پروڑہ‌ھایی اختصاص دارد که در اشتغال‌زایی و تولید نقش بسزایی دارند؛ اجرای پروڑہ رودخانه ارس کہ باعٹ توسعه و ترویج استخرھای پرورش ماھی و تولید پروتئین کشور در استان‌‌های شمال غرب کشور و نیز پروژہ توسعه آبزی‌پروری رودخانه ھراز، پروژہ تولید، تکٹیر و پرورش ماھیان خاویاری، پروڑہ مبارزہ با شانه‌داران مھاجم دریای خزر و ده‌ها و صدها پروژه دیگر از این دست از تحقیقات راهبردی این مرکز تحقیقاتی به شمار می‌آید.
اجرای طرح پرورش توام کپور ماهیان (به میزان حداقل۳۰تن در هکتار)، اجرای طرح تولید پروتئین در جیره غذایی ماهیان از ضایعات ماهیان و طیور (جلوگیری از واردات حداقل۵۰ هزار تن پودر ماهی از خارج)، دستیابی دانش فنی تکثیر و پرورش میگو با آب لب شور دریای خزر، تولید واکسن سه‌گانه برای ایمنی ماهیان قزل‌آلا رنگین‌کمان جهت جلوگیری از تلفات سنگین سال‌های اخیر، تولید کود آمینو اسید از ضایعات ماهیان جهت مصارف کشاورزی، تولید کپسول امگا ۳ از روغن کیلکا ماهیان جهت جلوگیری ار واردات، تولید نیمه صنعتی ۷ گونه خالص جلبک و رنگ دانه آن‌ها جهت مصرف انسانی و غیر انسانی، تولید پروتئین غذای دام و آبزیان از کود مرغی با روش تکنولوژی نوین، پرورش ماهی در قفس دریای خزر از ارزآوری تا ایجاد اشتغال و امنیت غذایی اقتصاد دریا محور، ایجاد بانک ژن ماهیان استخوانی، خاویاری و کیلکا ماهیان دریای خزر جهت حفظ ذخایر ژنتیکی ایران، اجرای طرح‌های مطالعاتی مرتبط با وزارت نیرو مربوط به سدهای آزاد، میجران، شهید رجایی، البرز، خرسان ۳، سد ژاوه، سد قوچم و انجام آزمایشات آب توازن کشتی‌های خارجی بندر امیرآباد جهت جلوگیری از ورود گونه‌های مهاجم و بیوتروریسم، بخشی دیگر از فعالیت‌ها و اقدامات و دستاوردهای مهم‌ترین پژوهشکده اکولوژی شمال کشور است.
در ۲۳ فروردین‌ماه پس از یک دوره نسبتاٌ طولانی و کش‌وقوس فراوان، در پی رأی صادره از شعبه ۱۱ دادگاه عمومی و حقوقی شهرستان ساری که بدنبال طرح شکایت چندین ساله در مراجع قضایی از سوی مدعیان این پرونده رخ داده است صدور حکم خلع ید پژوهشكده اكولوژی دريای خزر صادر و این مرکز مهر وموم شده است.
در حال حاضر، بیش از ۵ هزار نمونه ژن آبزیان شمال که طی ۳۷ سال با تلاش بی‌وقفه محققان آبزی‌پرورری و شیلات جمع‌آوری شده و در این مرکز نگهداری می‌شود در معرض خطر نابودی قرار می‌گیرد، علاوه بر این، انقراض بخشی از ماهیان خزری، خاویاری و سایر آبزیان از دیگر پیامدهای نابودی این پژوهشکده است.
جدا از اینکه هم اکنون بسیاری از اساتید، کارمندان و پژوهشگران این موسسه بیکار شده‌اند، معیشت ۱۲ هزار صیاد دریای خزر با توجه به شرایط خاص موجود، نیز به مخاطره افتاده است.