آیا بهار عربی جدید در منطقه در راه است؟

سرای نور؛شبکه المیادین در گزارشی تحت عنوان «آیا بهار عربی جدید در منطقه خلیج فارس در راه است؟» گزارش داد: شرایط در منطقه خلیج فارس بسیار حساس و شکننده است وسقوط هر نظام در آن سقوط نظام های دیگر را به مانند دومینو به دنبال دارد.منطقه خلیج فارس با خطرناکترین بحران اقتصادی در تاریخ خود که ممکن است ثبات تعدادی از کشورهای را تهدید کند رو به رو است. منفجر شدن خشم مردمی و تظاهرات اعتراض آمیز علیه بالارفتن قیمتها و مالیات ها و افزایش نرخ بیکاری مانند آنچه در تونس،مصر،لیبی و یمن وهمچنین سوریه در سالهای ۲۰۱۰ و۲۰۱۱ صورت گرفت و کابوس هر رهبر عربی به شمار می آید به سناریویی تبدیل شده که ممکن است در چنین روزهایی به وقوع بپیوندد.

بحران قطر هنوز به پایان نرسیده است و این کشور بشدت با درخواستهای دوازده گانه عربستان در مقابل لغو محاصره و عادی سازی روابط به کشورهای چهارگانه حوزه خلیج فارس مخالفت کرده است.

شرایط اقتصادی در عربستان طی سالهای اخیر به صورت بی سابقه ای وخیم شده است به طوریکه ادامه یافتن کاهش قیمت نفت در بازارهای جهانی و ارائه کمک های بسیار زیاد به مصر از سال ۲۰۱۳ بعد از قدرت گرفتن عبدالفتاح السیسی و هزینه جنگ علیه یمن و حوثی ها و حمایت مالی گسترده از شورشیان در سوریه تمام اینها باعث شد تا شرایط اقتصادی در عربستان رو به وخامت برود.بدین ترتیب عربستان مجبور شد حدود ۳۰۰ دلار از حقوق نظامیان و کارمندان بخشهای دولتی را در چارچوب اقداماتی ریاضتی کاهش دهد.

حتی مسئولان عربستانی اخیر مجبور شدند مالیات بر دخانیات و نوشیدنی های انرژی را به میزان صد در صد افزایش دهند یکی از نشانه های بحران گرفتن عوارض مسیرها است که قرار است از آوریل ۲۰۱۸ در محدوده ریاض و ورودی ها و خروجی هایی که کشور عربستان را به کشورهای عربی مجاور مرتبط می کند اجرا شود. علاوه بر تاثیر آشکار این اقدام بر شهروندان وخیم شدن شرایط اقتصادی در عربستان، دیگر کشورهای حوزه خلیج فارس و در راس آنها بحرین با یک بحران عمیق دست و پنجه نرم می کند تحت تاثیر قرار می دهد.

ایرانی ها نیز از این شرایط استفاده می کنند به طوریکه ایران از قطر در بحران به وجود آمده با کشورهای عربی حمایت کرده و هرروز ده ها تن مواد غذایی از طریق دریا به این کشور ارسال می کند بنابراین به ایران به عنوان کشوری که قطر را نجات داده نگریسته می شود و دوحه بعدها باید دین خود را به ایران بپردازد.این کمک های ایران باعث شد تا نشانه های موفقیتش از طریق تضعیف ائتلاف سیاسی نظامی کشورهای عربی که برای رویارویی با گسترش نفوذ ایران به وجود آمده بود هویدا شود ومهمترین نشانه آن خروج قطر از ائتلاف عربستان علیه حوثی های یمن است.

شکست تلاشها برای منزوی کردن قطر و اجبارش برای پذیرفتن درخواستهای کشورهای عربی ممکن است نگرانی ها در خصوص احتمال وقوع مداخله نظامی عربستان در این کشور را برانگیزد.در مقبال ایران امتیازات بیشتری را به دلیل حمایت از قطر کسب کرده و این اقدام در چارچوب بازی استراتژیک طولانی مدتی است که تهران سعی می کند تا حمایت برخی کشورهای عربی را به دست آورد.

در صورتیکه طرح ایران پیروز شود منطقه خلیج فارس میان آن و روسیه تقیسم می شود و این شرایط برای اسرائیل خوب نیست درست است که بحران کنونی ارتباطی با اسرائیل ندارد اما تل آویو از نزدیک همه امور را زیر نظر گفته است البته به نظر می رسد شرایط کنونی برای آمریکایی ها مطلوب است و زمانی بهتر از شرایط کنونی برای فروش سلاح بیشتر به عربستان در جریان سفر اخیر دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا به ریاض دست نمی داد.با وجود این بهتر بود آمریکا حتی در سایه به دست آوردن منافع اقتصادی به دنبال تقویت ثبات منطقه ای باشد تا شرایط در منطقه به سمت یک بهار عربی جدید پیش نرود.