سرای نور؛به بهانه ایفای نقش نفیسه روشن بازیگر شناخته شده سریالهای تلوزیونی در فیلم سینمایی «زیر سقف دودی» به کارگردانی پوران درخشنده با او گفتوگو کردیم که انتقادات روشنی از فضای سینما و روند تقسیمبندی نقشها در این حرفه داشت. این بازیگر طی دو سال گذشته در هیچ سریالی حضور پیدا نکرده تا بتواند فرصت بهتری برای حضور در سینما پیدا کند که به این منظور تلاش دارد در تئاتر کسب تجربه کند و طی ماه های آینده با نمایشی روی صحنه تئاتر حاضر خواهد شد.
آدم معرفتی طوری هستم
* بهتر از ابتدا کمی در مورد انتخابهایی که در عرصه سینما و یا تلوزیون داشتید صحبت کنیم. به نظر میرسد برخلاف انتخابهایتان که در عرصه سریال خوب بوده و باعث دیده شدن و مقبولیت شما شده است در عرصه سینما این اتفاق کمرنگ بوده است.
روشن: به نظرم بیش از هر چیز انتخابهای اشتباه خودم باعث شد که کمی از مسیری که در نظر داشتم دور شوم و واقعاً یکی از دلایلش این است که در طی این سالها مشاور درست و خوبی نداشتم. اگر بخواهم راحت توضیح دهم باید بگویم که من کمی آدم معرفتیطوری هستم که وقتی با من تماس میگیرند از من برای بازی در کاری دعوت میکنند، اصولاً دوستیها را به میان میکشند و من به دلیل حس دوستی و معرفتی که به آنها دارم به ناچار بازی در برخی پروژهها را پذیرفتهام.
همواره فکر میکردم با حضور در این پروژهها باعث میشود باب همکاری در دیگر آثار نیز باز شود، اما در کمال تعجب میدیدم فردی که برایش این کار را انجام دادهام و پذیرفتم تا در سریالش بازی کنم، زمانی که فیلم سینمایی ساخته است یا در یک فیلم سینمایی در سِمَت تأثیرگذاری حضور داشته است، از افراد دیگری بهره برده که با آنها تجربه همکاری نداشته است.
بعد از سریال اغما اتفاقهای خوبی برای من افتاد در چند سال پیش زمانی که یک سریال مورد اقبال مخاطبین قرار میگرفت خیابانها به واقع خلوت میشد تا جایی که حتی مردم از طریق تلویزیونهای بزرگی که در پارکها و فضاهای عمومی نصب میشد گاهی کنار هم سریال مورد نظرشان را دنبال میکردند.
البته باید عنوان کنم در دورهای که واقعا حضور در سریالها بسیار هیجان انگیز بود بازی در برخی فیلمهای سینمایی توسط بنده نیز صورت گرفت که مورد نقد قرار گرفته است اما در آن دوره واقعا سینمای ما آثاری از این دست را به عنوان فیلم های پر مخاطب می پسندید و ما نیز برای اینکه بتوانیم به سینما ورود داشته باشیم تصمیم به بازی در این فیلم ها میگرفتیم.
* البته در حال حاضر در بخش هایی دچار تغییر رویکرد هنرمندان در عرصه سینما و تلوزیون شدهایم و عدهای حضور نداشتن در تلویزیون را مثبت قلمداد میکنند.
در سالهای نه چندان دور حضور در سریالها جزو مواردی بود که بازیگران نسبت به آن علاقه نشان میدادند و دنبالش بودند؛ اما حالا کمی شرایط تغییر کرده است و محتوای سریالها بسیار به هم نزدیک شده و یا جذابیتهای لازم را ندارد.
یکی از دلایل اینکه طی این چند سال همواره از تئاتر و سینما دور بودم، حضور همیشگی من در سریالهای مناسبتی بوده است و عموماً قراردادهایی که داشتم یک بازه زمانی قابل توجه مانند ۵ الی ۶ ماه را به خود اختصاص میداد و یا شاید هم بیشتر، ما به صورت ماهیانه حقوق خود را دریافت میکردیم حتی اگر در روزهایی جلوی دوربین قرار نمیگرفتیم. در همان دورهها که سریالسازی در بورس بود بازی در چند فیلم سینمایی خوب به من پیشنهاد میشد که به دلیل داشتن قراردادهای این چنینی و حضورم در سریالهای مناسبتی نمیتوانستم در آنها بازی کنم.
۲ سال است که در هیچ سریالی بازی نکردم
* چه بازه زمانی است که در هیچ سریالی حضور نداشتید؟
در حال حاضر دو سال است که بازی در هیچ سریالی را نپذیرفتم همین چند وقت پیش بود که بازی در یک سریال خوب پیشنهاد شد اما با توجه به اینکه نقشهایی از آن دست را تجربه کرده بودم حضور در این پروژه را نپذیرفتم و با یک گل و شیرینی به دفتر عوامل سازنده رفتم و از آنها عذرخواهی کردم. به واقع حضور در سریالها دیگر انگیزهای برایم در بازی ایجاد نمیکند مگر اینکه یک کارگردان ویژه همچون حسن فتحی، کمال تبریزی، سیروس مقدم و … کارگردانی آنها را عهدهدار باشند. که همکاری با آنها برای هر بازیگری در هر مقطعی مغتنم است.
برای کسب تجربه به تئاتر آمدم
حالا مدتی است که تلاش میکنم حضور موفق و پررنگی در تئاتر داشته باشم و تجربههای جدید و تازهای را به دست بیاورم، اولین حضور من در تئاتر به عنوان بازیگر برمیگردد به یکسال پیش و بازی در نمایشی که در تماشاخانه سنگلج به روی صحنه رفت واقعا هر شب از اجرای کلاس، آموزشی برای ما بود. در حال حاضر هم قرار است در نمایشی با عنوان «خواب خیس ماهی» حضور دوبارهای در تئاتر داشته باشم که امید دارم هر شب اجرای این نمایش یک تجربه خوب برایم به همراه داشته باشد. این نمایش در تماشاخانه پایتخت روی صحنه خواهد رفت.
* کمی وارد فضای سینما شویم از همکاریتان با پوران درخشنده در فیلم سینمایی «زیر سقف دودی».
کنار پوران درخشنده بودن به عنوان بازیگر واقعاً بسیار لذتبخش است حتی اگر یک نقش کوتاه و کوچک را بر عهده داشته باشی حضور در چنین فضایی بسیار باارزشتر از بازی در اصل نقشی یک سریالی است که نه مخاطب و نه کیفیت دارد.
حضور در سینمای مستقل میتواند به معرفی بازیگران جدید نیز کمک کند اما متأسفانه دایرهای در سینما وجود دارد که گویا افراد هر کدام تیم مخصوص به خودشان را دارند که این امر موجب شده برخی از بازیگران و چهرهها حذف شوند و کمتر از پیشکسوتان و قدیمیها یاد شود و یا اینکه متأسفانه شاهد معرفی چهرههای جدید در سینما نیستیم و این موضوع هر چند سال یکبار اتفاق میافتد.
نظری در ارتباط با مهران مدیری
شخصاً نسبت به این موضوع نقد ندارم که یک گروه با هم به طور مشترک در ساخت آثار مختلف همکاری داشته باشند، اما میخواهم بگویم همانها میتوانند با اضافه کردن چند چهره جدید به تیمشان در بحث معرفی و شکستن فضای باندگونهای که احساس میشود قدم مثبتی بردارند. یکی از افرادی که همواره از گروه ثابتاش استفاده کرده و در کنار آنها توانسته چهرههای جدیدی را معرفی کند مهران مدیری است اگر نگاهی به بازیگرانی که با مهران مدیری مطرح شدهاند بیندازید حتماً حرف من را تصدیق میکنید.
این خانم سوپراستار تلویزیون است برای سینما مناسب نیست!
البته بدون تعارف باید بگویم حب و بغضهایی در عرصه سینما وجود دارد که نمیتوان آن را کتمان کرد. من در سال گذشته برای بازی در دو فیلم سینمایی قرارداد بسته بودم که متأسفانه درست در شبی که قرار است فیلمبرداری آغاز شود، به یکباره تغییراتی صورت گرفت که شامل حال من هم شد چرا که یکی از همکارانم گویا با حضور من در این فیلم مشکل داشته و باعث شده تا عوامل این تغییر را ایجاد کنند و فیلم دیگری که حضورم در آن کنسل شد نگاه تهیهکننده بود که گفته بود «این خانم سوپراستار تلویزیون است و برای فضای سینما مناسب نیست.» من واقعا این نوع نگاهها را نمیفهمم به نظرم بازیگر، بازیگر است و در هر مدیوم میتواند حضور پیدا کند. خیلی جالب است، گویا قانون نانوشتهای وجود دارد که غالبا بازیگران و تلویزیون نمیتوانند وارد عرصه سینما به صورت حرفهای شوند، اما برعکس این موضوع کاملاً مشهود است و بازیگران سینما هم در تئاتر حضور پیدا میکنند و هم در تلویزیون، آن هم با دستمزدهای قابل توجه، البته شخصا به این مورد نقدی ندارم اما انتظار داریم که ما وقتی از فضای تلویزیون وارد عرصه سینما میشویم مورد حمایت قرار بگیریم.
متأسفانه تصوری وجود دارد که گویا ممکن است با حضور افراد جدید در سینما جای عدهای دیگر گرفته شود اما به نظرم هر آدمی به اندازه خودش منحصر به فرد است و باید اجازه دهیم جوانترها به این عرصه ورود پیدا کنند و در کنار بازیگران توانمند و یا شناخته شده مانند لیلا حاتمی و یا فاطمه معتمدآریا حضور پیدا کنند و کسب تجربه داشته باشند.
متاسفانه به دلیل تنگ کردن دایره حضور در سینما برخی که از این دایره بیرون هستند دچار افسردگی شدهاند بسیاری از دوستان همکارم را میشناسم که به دلیل چنین شرایطی غصه میخورند و دست و دلشان به کاری نمیرود. همین موارد خودش باعث بیکاری افراد زیادی در عرصه هنرهای نمایشی میشود.
تاثیرگذاری کمبود اخلاق و انسانیت روی کیفیت آثار
یکی از دلایلی که به نظرم باعث شده تا آثاری که خلق میکنیم مانند سالها پیش در ذهن مخاطب حک نشود این است که میزان انسانیت و اخلاقمداری در نطفه یک اثر هنری کمرنگ شده است. باور دارم که کائنات و هستی به اذن خداوند همواره انرژیهایی که ما به دیگران میرسانیم به ما نیز برمیگردانند، مثلا دوستانی که در شب فیلمبرداری به یکباره تصمیم به تغییر بنده نوعی میگیرند یا آنکه فکر کنند چه تأثیر مخربی ممکن است بر آن فرد گذاشته شود حتماً در دایره هستی این رفتار به سوی آنها باز خواهد گشت.
نظر نفیسه روشن درمورد خاطرات علی معلم از کره شمالی
بهتر است در این بازه زمانی کم که فرصت کمی پیدا کردهایم قدر هم رابدانیم و در جهت اعتلای یکدیگر گام برداریم. زندهیاد علی معلم تا زمانی که در میان ما بود، قدرش را ندانستیم او حرف زدنهای معمولیاش در مورد سینما هم کلاس درس بود اما واقعاً سینمای ما از این دانش چقدر بهره برد. حالا دیگر او در میان ما نیست و ما فرصت را از دست دادهایم به نظرم با نامهربانی با یکدیگر زمان را از دست ندهیم هیچ وقت یادم نمیرود که علی معلم چه خاطرات شگفتانگیزی از کرهشمالی برای من تعریف میکرد که واقعاً برایم شگفتآور بود.
پولدارهایی را که نقش میخرند میشناسید؟!
قصههای ما نیز تکراری شده است و در کنار آنها دختر پسرهایی پولداری را میبنیم که فقط میخواند خلاءهای خود را به دست آوردن شهرت پر کنند، افرادی هستند که پول میدهند و نقش میخرند این مسئلهای که وجود دارد و نمیتوان آن را کتمان کرد در حالی که این نقشها که به ناحق فروخته میشود برای افرادی است که در این حرفه زحمت کشیدهاند، عرق ریختهاند و به قول معروف خاکخوری کردهاند. آیا پولدارهایی که نقش میخرند را میشناسید؟! این فضا باید با تلاش خودمان به سمت اصلاح شدن برود.
* نقشتان در فیلم سینمایی «زیر سقف دودی» برای بازیگری چون نفیسه روشن که شناخته شده است به نظر کم است چرا تصمیم گرفتید که آن را ایفا کنید.
همکاری من با پوران درخشنده قرار بود ۵ الی ۶ سال پیش اتفاق بیفتد که آن اتفاق نیفتاد اما طی این مدت با هم در ارتباط بودیم و همیشه دوست داشتم در فیلمهایشان حضور داشته باشم. پیش از این نیز دوباره برای بازی در یک فیلم سینمایی با من تماس گرفتند قرار بود در نقش دیگری بازی کنم که منجر به قرارداد هم شد اما در ادامه به دلیل بازنویسی که روی فیلمنامه صورت گرفت آن نقش بسیار کمرنگ شد که نتوانستیم همکاری کنیم تا اینکه بالاخره برای این فیلم با من تماس گرفتند و از همان ابتدا به من گفتند که این نقش کوتاه است اما واقعاً حضور در فیلم پوران درخشنده برای من ارزشمند بود و به خودشان هم گفتم که با افتخار در این پروژه حضور پیدا میکنم هر چند که نقشم کوتاه باشد.
*نقشم در «زیر سقف دودی» نقطه عطفی برای کاراکتر اصلی است
درست است که این نقش در فیلم «زیر سقف دودی» کوتاه است اما به نظرم یکی از نقاط حساسی از فیلمنامه است که توسط این کاراکتر تلاش میشود تا یک تغییر و تحول جدی روی نقش اصلی ایجاد کند. خوشبختانه این تأثیرگذاری گویا شکل گرفته است و من از بازخوردهایی که داشتم راضی هستم و حتماً آنچه که روی پرده سینما مشاهده شده حاصل زحمات پوران درخشنده است و صحبتها و گفتوگوهایی که در نوع ایفای نقش این زن آرایشگر با هم داشتهایم. این روزها به کیفیت حضورم در آثار فکر میکنم و دیگر کمیت برایم اهمیتی ندارد.