حکایتی از «شرایط بحرانی» زندگی در سیستان

سرای نور؛طوفان‌های ۱۲۰روزه مدتی است که طبق روال هر سال سیستان را فرا گرفته و با پراکنده کردن ریزگردها شرایط زندگی مردم منطقه را بسیار دشوار کرده است. این طوفان‌ها در روزهای اخیر به اوج خود رسیده و با سرعتی حدود ۱۰۰ کیلومتر بر ساعت بیش از ۱۲۰۰ نفر را راهی بیمارستان کرده و علاوه بر آن سبب بسته شدن محورهای مواصلاتی منطقه و همچنین گیر افتادن بسیاری از مردم مناطق روستایی سیستان در محاصره شن‌های روان شده است.

اما موضوع به همین‌جا ختم نمی‌شود و عوامل دیگری نیز بر این شرایط بحرانی اضافه شده تا سختی تحمل طوفان و ریزگردها را برای مردم روستاهای سیستان دوچندان کند و یکی از مهمترین آنها قطع شدن مکرر آب در مناطق روستایی است.

قطعی آب آن هم در حالی که سیستان در تابستان امسال گرمای بی‌سابقه‌ای را تحمل می‌کند و دمای بسیاری از نقاط آن به حدود ۵۰ درجه سانتی‌گراد بالای صفر می‌رسد، می‌تواند امان مردم را ببرد و طاقت آنها را طاق کند و حالا مردم روستاهای این منطقه از قطعی مکرر آب گلایه دارند.

قطعی آب شرایط زندگی در سیستان را بحرانی می‌کند

محمد خمر، از روستانشینان منطقه سیستان در این رابطه اظهار داشت: مشکل قطع شدن آب در روستاهای سیستان آن هم در شرایطی که بحران زیست‌محیطی و گرمای بی‌سابقه منطقه را فرا گرفته امان مردم را بریده است.

وی ادامه داد: تحمل مشکلات زیرساختی از جمله قطع آب در چنین شرایط زندگی دشواری به هیچ عنوان قابل قبول نیست، چرا که در حالت عادی مردم منطقه در ایام تابستان در محاصره ریزگردها هستند، حال اگر مشکلاتی از جمله کمبود آب نیز گریبان‌گیر آنها شود خودتان تصور کنید چه انگیزه‌ای برای زندگی در این منطقه باقی می‌ماند.

خمر خاطرنشان کرد: برخی از روستاهای منطقه در مواردی حتی تا یک هفته از آب شرب بی‌بهره بوده‌اند که این شرایط به هیچ عنوان قابل قبول نیست و مسئولان باید در قبال وضع موجود پاسخگوی مردم باشند.

این روستانشین سیستانی گفت: بحران زیست‌محیطی به‌تنهایی می‌تواند به عاملی برای ترک منطقه تبدیل شود و حال اگر مشکلات دیگر هم بر آن افزوده شود هیچ راهی جز مهاجرت برای مردم باقی نمی‌ماند.

سهل‌انگاری پیمانکاران آبرسانی به اراضی کشاورزی، عامل اصلی قطع آب روستاها

معاون تأمین آب و آبرسانی شرکت آب و فاضلاب روستایی سیستان و بلوچستان در این رابطه اظهار داشت: متأسفانه شکستگی لوله‌های انتقال آب شرب به روستاهای منطقه سیستان توسط پیمانکاران اجرای طرح “انتقال آب با لوله به ۴۶هزار هکتار از اراضی کشاورزی دشت سیستان” در حالی به‌صورت مکرر رخ می‌دهد که کارشناسان آبفای روستایی استان موقعیت لوله‌های آبرسانی روستایی را به این پیمانکاران نشان داده‌اند.

غلامحسین لکزائیان‌پور با تأکید بر ضرورت ورود فرمانداران شهرستان‌های منطقه سیستان جهت حل این مسئله، افزود: شکستگی مکرر لوله‌های انتقال آب شرب روستاها در سطح منطقه سیستان توسط پیمانکاران جهاد کشاورزی که اجرای لوله‌کشی انتقال آب به اراضی کشاورزی را به‌عهده دارند، مشکلات افت فشار در شبکه و قطع آب شرب روستاها را در پی داشته است.

وی افزود: با توجه به اینکه این موضوع نارضایتی مردمی را به‌دنبال دارد، ضروری است فرمانداران منطقه سیستان به این مسئله مهم ورود پیدا کنند و جهاد کشاورزی شهرستان‌های منطقه سیستان را موظف به توجیه پیمانکاران تحت پوشش خود کنند.

امسال بیش از ۳۰ مورد تخریب خطوط لوله آبرسانی روستایی داشتیم

معاون تأمین آب و آبرسانی شرکت آبفار سیستان و بلوچستان در مورد برخورد با پیمانکارانی که با وجود اطلاع‌رسانی به آنها در رابطه با لوله‌های آبرسانی اقدام به شکستن خطوط لوله آب شرب روستایی می‌کنند، بیان کرد: متأسفانه از ابتدای سال تاکنون بیش از ۳۰ مورد تخریب خطوط لوله سایزهای مختلف شبکه آب روستایی در سطح منطقه سیستان صورت گرفته و اگر با این موضوع به‌صورت اساسی برخورد نشود، شبکه آب شرب روستایی سیستان دچار اختلال جدی خواهد شد.

لکزائیان‌پور خاطرنشان کرد: در حال حاضر پیمانکارانی که سبب شکستگی و تخریب شبکه می‌شوند جریمه و به مراجع قضایی معرفی می‌شوند اما در صورت همکاری فرمانداران و مسئولان سیستان می‌توان این مشکل را برطرف کرد.

پیمانکاران سهل‌انگار عامل اصلی قطع آب هستند

هوشنگ ناظری، فرماندار ویژه زابل نیز دراین‌باره اظهار داشت: برخی از پیمانکاران طرح “آبرسانی با لوله به ۴۶هزار هکتار از اراضی کشاورزی دشت سیستان” به‌دلیل آن‌که حین اجرای پروژه دقت کاری نداشته‌اند و مسیر شبکه آبرسانی روستایی را مدنظر قرار نداده‌اند و یا رانندگان بیل مکانیکی و یا بلدوزر آنها در خاک‌برداری سهل‌انگاری کرده‌اند، سبب تخریب لوله‌های شبکه آبرسانی به برخی از روستاهای منطقه سیستان شده‌اند.

وی افزود: در این راستا شرکت آب و فاضلاب روستایی استان جلسه‌ای با ما داشته و ما هم در پی آن به مجری طرح انتقال آب به مزارع دشت سیستان تذکرات لازم را ابلاغ کرده‌ایم.

ناظری گفت: پیمانکاران پروژه‌های عمرانی مختلف پیش از آغاز عملیات اجرایی خود معمولاً باید تمامی موارد از جمله شبکه‌های برق، آب، فاضلاب، گاز و مخابرات را مدنظر قرار دهند و نقشه‌های محدوده‌های کاری خود را با ادارات مختلف مربوطه از جمله شرکت برق، شرکت آب و فاضلاب، شرکت گاز و شرکت مخابرات بررسی کنند تا آسیبی به زیرساخت‌های موجود وارد نشود و یا اگر قرار باشد بخشی از شبکه‌های ذکرشده برای مدتی و به‌صورت موقت قطع شود، از طریق دستگاه متولی آن به مردم اطلاع‌رسانی شود.

تلاش شده ناهماهنگی میان پیمانکاران و دستگاه‌های متولی برطرف شود

فرماندار ویژه زابل تأکید کرد: متأسفانه تاکنون در جریان اجرای پروژه “آبرسانی با لوله به ۴۶هزار هکتار از اراضی کشاورزی دشت سیستان” برخی ناهماهنگی‌ها با دستگاه‌های منطقه را شاهد بودیم که البته در این راستا پیگیری‌های لازم انجام شده تا مجری طرح با دستگاه‌های مختلف جلسه مشترک داشته باشد تا مشکلاتی از قبیل قطعی آب در روستاها بر اثر شکستگی لوله تکرار نشود.

وی اضافه کرد: شرکت آب و فاضلاب باید در پیگیری این مشکل ایجادشده پیشقدم باشد؛ البته در این زمینه قوانین مشخصی هم وجود دارد و شرکت آب و فاضلاب می‌تواند از پیمانکارانی که به شبکه آبرسانی خسارت وارد کرده‌اند درخواست خسارت کند.

ناظری خاطرنشان کرد: کمیته‌ای تحت عنوان “کمیته حفاری” در فرمانداری زابل وجود دارد که دستگاه‌های مختلف پیش از اجرای هرگونه عملیات حفاری در سطح شهرستان باید درخواست خود را به این کمیته ارسال کنند و اعضای کمیته نیز بررسی می‌کنند تا در صورتی که مانعی در محل مورد نظر وجود نداشته باشد حفاری ظرف یک مدت معین که توسط کمیته تصویب می‌شود، انجام شود.

جهت رفع نقص شبکه آبرسانی روستایی آمادگی شبانه‌روزی وجود دارد

فرماندار زابل گفت: تاکنون در پی سهل‌انگاری پیمانکاران مشکل شکستگی خط لوله انتقال آب به روستاهای مختلف منطقه سیستان رخ داده که آخرین موارد آن در هفته گذشته و مربوط به روستاهای “گل‌آباد و علی‌آباد” که البته کارکنان شرکت آبفار به‌سرعت نسبت به رفع نقص شبکه آبرسانی اقدام کرده‌اند.

وی اضافه کرد: خوشبختانه تیم‌های رفع نقص شبکه آبرسانی روستایی در منطقه سیستان از آمادگی شبانه‌روزی برخوردار هستند و بلافاصله پس از دریافت گزارش مردمی و یا گزارش از جانب پیمانکاران منطقه مبنی بر مشکل شکستگی لوله حتی شبانه جهت رفع نقص وارد عمل می‌شوند.