سناریوی تلخ عربستان برای حج/ ۵ بندی که باعث نگرانی عربستان شد

به گزارش سرای نور؛ سعید اوحدی در نشست خبری با اصحاب رسانه با اشاره به سه اتفاق تلخی که در سال گذشته رخ داد و عربستان مسئولیت آنها را داشت، گفت: یکی از این موارد تعرض به دو نوجوان ایرانی بود که حافظ بخشی از قرآن هم بودند.

وی با بیان اینکه در نشستی که با وزیر حج عربستان داشتیم، این سؤال را مطرح کردم که چرا حتی یک حکم ساده درباره این دو مأمور عربستانی صادر نشد؟ گفت: اطلاعی در مورد این موضوع ندارم و فکر می‌کردم برای آنها حکمی صادر شده است.

رئیس سازمان حج و زیارت افزود: متأسفانه خانواده این دو نوجوان حتی امکان گرفتن وکیل را نیز ندارند. ما به هر وکیلی که مراجعه کردیم، اعلام کردند چون در مقابل ما پلیس امنیت عربستان قرار می‌گیرد، امکان وکالت ندارد.

اوحدی با اشاره به سقوط جرثقیل و فاجعه تلخ منا نیز گفت: در این دو حادثه حجاج بسیاری مظلومانه به شهادت رسیدند و ما ۴۶۱ عزیز خود را در این حادثه از دست دادیم. آیا دولت عربستان این حق را به دولت‌های اسلامی و خانواده‌ شهدا نمی‌دهد که یک سؤال منطقی بپرسند مبنی بر اینکه چه تمهیداتی را برای عدم تکرار چنین فاجعه‌هایی در نظر گرفته‌اید؟

وی با اشاره به اینکه سازمان حج و زیارت ۲۰ راهکار دانشگاهی را برای برون‌رفت از مشکلاتی نظیر آنچه پیش از این در منا رخ داده بود، ارائه داده است گفت: ما این تمهیدات را برای مسیرهای پرجمعیت که همزمان اعمال در یک محدوده زمانی انجام می‌شود، مشخص کردیم.

رئیس سازمان حج و زیارت افزود: عنوان کردیم که ما در قطع روابط سیاسی هستیم. همه زائران حق بهره‌مندی از خدمات کنسولی را دارند و این جزو حقوق شهروندی است. سال گذشته که ما کنسولگری داشتیم آن نوع رفتار را در فاجعه منا دیدیم. هیأت پزشکی ما به عنوان اولین مجموعه امدادگر بعد از حادثه منا وارد مکه شد اما به جای اینکه مسیر را برای عوامل‌مان باز کنید، ۱۰ نفر از پرسنل‌مان را دستگیر کردید.

اوحدی ادامه داد: به وزیر حج عربستان گفتم امسال برای تأمین خدمات کنسولی چه برنامه‌ای دارید؟

وی اضافه کرد: روز بعد از جلسه با وزیر حج عربستان، پدیده عجیبی رخ داد؛ آنها متن قراردادی یک طرفه که با ۶۰ بند و ادبیات تحکمی تهیه شده بود، در اختیار ما قرار دادند و اعلام کردند طرف ایرانی الزام دارد این موارد را رعایت کند؛ محدودیت تعداد درمانگاه‌ها، صدور ویزا در کشور ثالث و … با ادبیات توهین‌آمیز بخشی از این قرارداد بود.

رئیس سازمان حج و زیارت ادامه داد: بعد از مواجهه با این قرارداد به وزیر حج عربستان گفتم بیت‌الله الحرام متعلق به خداست، اگر می‌خواهید بگویید زائران ایرانی نیایند، واضح و شفاف اعلام کنید؛ نه با این بازی‌های سیاسی. چرا با عینک سیاسی، متن را تهیه کردید که حتی کوچک‌ترین حقوق مدنی ما در آن رعایت نشده است.

اوحدی با اشاره به پاسخ وزیر حج عربستان گفت: وزیر به ما اعلام کرد شما دو روز دیگر در عربستان بمانید، ما جلسه مهمی در ریاض با وزیر کشور خواهیم داشت و نظرات شما را به آنها اعلام می‌کنیم.

وی گفت: ما دو روز صبر کردیم تا اینکه در جلسه‌ای به ما اعلام کردند یک «واو» از این قرارداد قابل تغییر نخواهد بود.

رئیس سازمان حج و زیارت تصریح کرد: همچنین اعلام کردند تأمین امنیت نیز بر عهده وزارت کشور است و طی رایزنی‌ها در این زمینه هم به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم.

اوحدی ادامه داد: برداشت قطعی ما این است که وزارت حج اختیار تصمیم‌گیری در مورد حج را نداشت.

وی افزود: ۴۵ روز بعد عنوان شد وزیر حج عربستان تغییر کرد و با وزیر حج جدید طی مکاتباتی که داشتیم و با گذشت پنج ماه زمان، خواستار نشست با ما شد.

رئیس سازمان حج و زیارت گفت: در دوره جدید مکاتبات، آنها با روی خوش از ما استقبال کردند و ما عنوان کردیم باید فضای جنگ رسانه‌ای را آرام کنید و نگران‌زدایی صورت گیرد.

اوحدی با اشاره به اینکه ما بار دیگر ناتوانی عربستان را در اجرای امنیت به آنها گوشزد کردیم، تصریح کرد: به وزیر جدید گفتم فاجعه منا و رفتاری که شما پس از آن کردید و حتی اجازه بازگرداندن پیکر شهدا را ندادید، باعث نگرانی ما و همه کشورهای اسلامی شده است که این مسائل باید مرتفع شود.

وی افزود: وزیر جدید به ما اعلام کرد مشکل ویزای زائران حل شده است و بحث پروازها را که قرار بود هیچ پرواز ایرانی وارد عربستان نشود، در حال پیگیری است.

رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به راهکار ۲۰گانه ایران نیز گفت: وزیر جدید عربستان اعلام کرد واژه «امنیت زائر» در عربستان بار سیاسی دارد و نمی‌توانیم راهکارهای شما را در قرارداد بنویسیم.

اوحدی با اشاره به کنفرانس خبری که پس از این دیدار در عربستان برگزار شد، گفت: مسئولان عربستانی در این نشست خبری که با حضور گسترده خبرنگاران کشورهای اسلامی برگزار شد، اعلام کردند رئیس حج و زیارت ایران قرارداد حج با عربستان را امضا کرده است و ما گردن ایرانی‌ها را بعد از ۳۵ سال در برابر قوانین سعودی خم کردیم.

وی گفت: این در حالی بود که هنوز مذاکرات ما ادامه داشت و ما چیزی را امضا نکرده بودیم. متأسفانه حتی سایت‌های ایرانی هم این مطلب را منتشر کرده بودند.

رئیس سازمان حج و زیارت تاکید کرد: ما پای قراردادی که کرامت و عزت مردم حفظ نشود، امضا نخواهیم کرد و پس از این بود که روز یکشنبه بیانیه‌مان را صادر کردیم و عنوان کردیم که به خاطر دخالت دستگاه‌های دیگر در عربستان، مردم امسال از حضور در مراسم حج محروم شده‌اند.

اوحدی در بخش دیگری از سخنان خود و در پاسخ به سؤال یکی از خبرنگاران که پرسیده بود یکی از موضوعات اختلاف با عربستان، بحث دعای کمیل است گفت: موضوع دعای کمیل و برائت از مشرکین در این مذاکرات مطرح شد و بنده به وزیر حج عربستان اعلام کردم اگر واقعاً صداقت دارید و در گفتار و نگاهتان، سیاسی‌کاری نیست و اراده‌ای برای پذیرش ایرانی دارید، چرا پنج ماه با زمان بازی کرده‌ و تأخیر انداخته‌اید؟

وی تصریح کرد: وزیر حج عربستان درباره دعای کمیل گفت اتفاقاً ما در این زمینه با شما مشکلی نداریم.

رئیس سازمان حج و زیارت افزود: ما همه ساله دعای کمیل را با مجوز انجام می‌دهیم و حتی یک دستگیری نداشتیم؛ اینها بهانه‌های سیاسی است و خود عربستانی‌ها هم پذیرفتند که دعای کمیل مشکلی ایجاد نمی‌کند.

اوحدی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه عربستان اعلام کرده با صدور ویزای الکترونیکی موافق است، گفت: صدور ویزای الکترونیکی برای این تعداد زائر ظرف ۲۰ روز آماده نمی‌شود، بسیار زمانبر است و به بعد از حج می‌رسد.

وی با اشاره به واکنش مراجع عظام درباره حج امسال نیز گفت: مسجدالحرام و مدینه‌النبی متعلق به همه مسلمانان است اما رفتار سعودی‌ها باعث ورود مراجع عظام در این زمینه شد و آنها اعلام کردند که باید امنیت و عزت حجاج حفظ شود.

رئیس‌ سازمان حج و زیارت با اشاره به برخی بی‌احترامی‌های مسئولان گمرک عربستان گفت: بارها شاهد بودیم که در عصر تکنولوژی، مردان وسایل و چمدان‌های بانوان ما را تفتیش می‌کنند یا شاهد بودیم که یکی از مأموران عربستانی قرآن یکی از حجاج ما را پرت کرد؛ با این تفسیر که این قرآن ایرانی است. به نظر می‌رسد عربستان باید در مقابل مطالبات کشورهای اسلامی پاسخ جدی و روشنی بدهد.

اوحدی با اشاره به پنج بندی که عربستان به عنوان محدودیت‌های جدی برای کاروان ایران نام برده بود، گفت: یکی از این موارد ممنوعیت استفاده از پرچم ایران در اماکن و محل‌های استقرار بود.

وی افزود: به دلیل وسعت عربستان و مکان‌هایی مانند عرفات، اگر پرچم بر روی کاروان‌ها نصب نشود، باعث گم شدن زائران می‌شود اما آنها با استفاده از پرچم ایران مخالفت کردند.

رئیس سازمان حج و زیارت با اشاره به بند دوم گفت: دخالت در ساختار تشکیلاتی حج که معتقد بودم باید این ساختار و سوابق اجرایی آن به آنها توضیح داده می‌شد.

اوحدی ادامه داد: بند سوم محدودیت کردن مراکز پزشکی ما بود و عنوان کردند که نباید در منا و عرفات، درمانگاه داشته باشیم یا در هتل‌ها با برقراری مطب مخالفت کردند؛ این در حالی است که همین مراکز در حادثه منا ۶۰۰ نفر از زائران ایرانی و دیگر کشورهای اسلامی را درمان کردند.

وی به بحث دارو و انتقال رایگان آن به عربستان اشاره کرد و گفت: این هم از بندهایی بود که دولت عربستان به شدت با آن مخالفت کرد.

رئیس سازمان حج و زیارت به بحث خدمات کنسولی اشاره کرد و گفت: در این زمینه نیز پاسخ مشخصی به ما نداده‌اند.

اوحدی با اشاره به انصراف ۱۵ هزار نفر از زائران از حج امسال گفت: عربستان باید متقاعد به تأمین حقوق زائران شود و تا این تعهد اجرایی نشود و عزت زائران ما حفظ نگردد، ما نمی‌توانیم زائران را به حج بفرستیم. البته امیدوارم با رایزنی‌هایی که صورت می‌گیرد، این مسئله برای سال بعد مرتفع شود.

وی با اشاره به فضای رسانه‌ای و سیاسی‌کاری‌های دولت عربستان گفت: ما مسئول بلندگوهای عربستان نیستیم که با فریادها و معرکه‌گیری‌های خود، جنگ رسانه‌ای درست کردند. نمی‌توانیم سیم بلندگوهای آنها را قطع کنیم یا مسئول گفتار خطیب مسجدالحرام نیستیم که اعلام کرد خون شیعیان حلال است؛ اینها باعث نگرانی ما و مراجع تقلید شده است و دولت عربستان باید برای اینها چاره‌اندیشی کند.

رئیس سازمان حج و زیارت تصریح کرد: ما بداخلاقی‌های سیاسی را در پذیرش هیأت رسمی کشور به بدترین شکل خود دیدیم و خویشتن‌داری کردیم.

اوحدی گفت: عربستان باید دیه شهدای منا را بپردازد و این وظیفه شرعی آن است و ما پیگیر آن هستیم.

وی با انتقاد از برخی رفتارهای دیگر مسئولان حج عربستان گفت: آنها اعلام کردند بعثه‌های ایرانی حق تماس با بعثه‌های دیگر کشورها را ندارند؛ این چه رفتاری است؟ متأسفانه به این سؤال‌ها پاسخ روشنی داده نشد.

رئیس سازمان حج و زیارت در پاسخ به سؤال دیگری درباره زیانکرد ایران در زمینه هتل‌ها و قراردادهای حج امسال گفت: ما در این زمینه اعلام کردیم هرگونه خسارت متوجه دولت عربستان است؛ ضمن اینکه توانستیم بسیاری از هتل‌های رزرو شده را در اختیار کشورهای دیگر قرار دهیم.

اوحدی در پاسخ به این سوال مهر که «عجیب واقعه ای و غریب حادثه‌ای/ انا اصطبرت قتیلا و قاتلی شاکیش» می‌گویند ما در حج شهید داده‌ایم و به زعم شما ۳بار مورد بی مهری جدی قرار گرفته‌ایم، سکوت کرده‌ایم و این مسئولان حج عربستان هستند که برای ما تعیین تکلیف می‌کنند و در جلسات مشترک، ما منتظر اظهارات آن‌ها هستیم. به نظر این عده موضع ما کاملا منفعلانه است، گفت: اگر به مسیر واقعی طی شده نگاه کنیم باید بگویم که در صورتی که تفاهمنامه یکطرفه عربستانی‌ها را امضا می‌کردیم، انتقاد شما صحیح بود و رفتار ما منفعلانه.

وی افزود: ما موضع دفاعی نداشتیم ضمن اینکه نسبت به بداخلاقی‌هایی که از طرف عربستان دیده بودیم، چه موضعی باید می‌گرفتیم؛ ما برای گرفتن حق دفاع کردیم.

رئیس سازمان حج و زیارت تاکید کرد: ما بر حفظ عزت و کرامت زائران تأکید داشتیم و در پنج ماه گذشته همیشه تلاش کردیم این حق را لحاظ کنیم و یک بار ندیدید که از عزت و کرامت زائران عقب‌نشینی کنیم.

اوحدی گفت: وقتی مسئولان سعودی در یک اقدام عجولانه و سردرگم اعلام می‌کنند ایران تفاهمنامه را امضا کرده است و ما سر تسلیم ایران را فرود آوردیم، این نشان از سناریوی طراحی شده دارد.

وی ادامه داد: اگر چهار ماه پیش که اولین بداخلاقی‌ها را دیدیم، به مذاکرات ادامه نمی‌دادیم، جنگ‌های سیاسی را جدی‌تر می‌کردند.

رئیس سازمان حج و زیارت تأکید کرد: ما باید با کشوری که می‌دانستیم از ابتدا بازی سیاسی را شروع کرده، با خویشتن‌داری اثبات می‌کردیم که این کشور عربستان است که مانع حضور ما شده است.

اوحدی گفت: اگر مسیر را مرور کنید نه تنها موضع انفعالی نداشته‌ایم که همیشه با موضع محکم به دنبال تأمین امنیت زائران و عزت آنها بودیم.

وی در خاتمه تصریح کرد: عربستان از پنج بند ما کوتاه نیامد؛ پنج بندی که عزت و امنیت زائران ما در آن نهفته بود و اکنون گناه بزرگ صد عن سبیل‌الله برای آنها حفظ شده است.

منبع:مهر